Op LinkedIn zag ik dit interessante interview met de non-conformistische psychiater Jim van Os. Ik voel mij aangesproken door zijn ideeën, omdat hij kritisch staat tegenover het zogenaamde medische model van de DSM. Zijn pleidooi voor normalisering van mentale problemen én zijn aandacht voor existentiële worstelingen dragen bij aan emancipatie en gelijkwaardigheid. Waarden die nog te weinig ruimte krijgen in onze hiërarchische, conformistische, sociaal onrechtvaardige maatschappij.
Ik heb op de post gereageerd. Ook heb ik er zelf een nieuwe post van gemaakt. Mijn reactie vind je hieronder:
Het probleem is ook dat het twee kanten op werkt: sociaal-economische en existentiële stress zorgt voor psychisch leed dat geproblematiseerd wordt als ‘stoornis’. Omgekeerd zorgt het rondlopen met een (vermeende) ‘stoornis’ er weer voor dat je eerder met discriminatie en uitsluiting te maken krijgt, en nóg meer maatschappelijke en existentiële stress ervaart. Zo worden mensen alleen maar dieper de afgrond in getrokken.
Stoornisdenken is niet juist en niet zinvol. Ik vind ideeën zoals Van Os ze verkondigt erg interessant. Eigenlijk zouden we de zogenaamde ‘stoornissen’ eerder moeten zien als:
- de gevolgen van sociaal-economische problemen
- de gevolgen van existentiële stress
- de gevolgen van onveilige gebeurtenissen in de privésfeer
- neurodiversiteit, anders mogen zijn
Tijd om onze visie op psychische diversiteit en neurodiversiteit radicaal te veranderen. De ontwikkelingen zijn hoopgevend, er worden mooie dingen gezegd en gedaan, maar het gaat allemaal nog erg traag. Daarom laat ik graag van mij horen. Doe vooral mee!
Wendy Schuchmann 
Ik volg Jim van Os ook, en kan op heel wat punten heel goed vinden in wat hij zegt. Het enige wat ik een beetje mis bij hem is inzicht in de historische context en ruimer denken dan de groep mensen waar hij mee in contact komt.
Op zich hoeft het niet verkeerd zijn te spreken over stoornis, beperkingen en handicap, op voorwaarde dat er rekening wordt gehouden met hoe deze begrippen historisch ontstaan zijn. Net zoals er een historische context is van de DSM, en als de DSM gebruikt wordt voor wat ze dient, is er wat mij betreft geen probleem.
LikeGeliked door 1 persoon
Dank voor je reactie. Ik kan mij vinden in je opmerkingen over het belang van de historische context. Daar is wel vaker te weinig oog voor, terwijl de geschiedenis ontzettend veel verklaart van de problemen waar we nu als samenleving en cultuur mee te maken hebben. Ook het denken over mentale diversiteit heeft inderdaad een uitgebreide achtergrond waar we nu nog te weinig over horen.
Het is zinvol om de achtergrond te onderzoeken van deze begrippen, want zo komen we nog meer te weten over het gebruik van die begrippen in de huidige tijd. Zelf ben ik echter voorstander van een andere visie en andere methoden, omdat ik de manier van denken en werken zoals we die nu kennen, onjuist, oneerbiedig en weinig hoopgevend vind.
LikeGeliked door 1 persoon